Wanneer er iets niet klopt, dan is het aan ons om dat op te merken
Onder een kraakheldere lucht en een volle maan staan er twee Strukton busjes bij de Vechtbrug. We lopen deze nacht mee met Jaap Boogaard, hoofdmonteur elektrisch en zijn collega Jack van Lieshout, hoofdmonteur mechanisch. Tijd voor een inkijkje bij Kunstwerken.
Het is 00.00 uur en we beginnen met een bak koffie uit de bus. We nemen de klus door en melden ons aan bij de veiligheidsfunctionaris. Een tekening komt tevoorschijn met veel lijnen, sporen en afkortingen. “De veiligheidsfunctionaris weet wanneer de buitendienststelling begint, wanneer we op het spoor mogen en hij houdt contact met andere collega’s die wellicht nog op het spoor rijden”, vertelt Jaap. “Hierdoor weten we precies binnen welk deel wij werken in het geheel.”
Onze collega’s van Kunstwerken kunnen eigenlijk alles
Divers werk
Jaap werkt al ruim 22 jaar bij Strukton. Hij kent veel disciplines en is op verschillende plekken geweest. “Vroeger werkte ik offshore. Dat was heel gaaf! Dan gingen we met een helikopter naar een platform om onze werkzaamheden te doen.” Inmiddels werkt Jaap al geruime tijd voor kunstwerken. En dat betekent dat hij werkt aan (spoor)bruggen, viaducten, tunnels, spoorduikers en ga zo maar door. “Alles om ervoor te zorgen dat treinen veilig en op tijd kunnen rijden, via deze kunstwerken”, vertelt Jaap. “En dat werk is heel divers!”
Elektrische kenner
“Onze collega’s kunnen eigenlijk alles”, vertelt Jaap vol trots. Je moet de mechaniek kennen maar óók elektrotechnische kennis in huis hebben. Jaap heeft meerdere opleidingen afgerond: technicus bedrijfsinstallaties, technicus besturingsinstallaties, technicus sterkstroom en hij is werkverantwoordelijke laagspanning. Een hele mond vol! “Eigenlijk moet je mij zien als de elektrische kenner van het team en Jack weet bijvoorbeeld alles over de mechanica. Zo vullen we elkaar aan.”
Flexibel zijn
Dat je als monteur flexibel moet zijn, wordt direct duidelijk. De nacht zou bestaan uit het vervangen van spoorstaven en reparaties, samen met Ultrasoon. “Door een spoedklus moeten zij ergens anders aan het werk. Daarom ligt de focus vanavond voor ons op onderhoud.”
"Elke brug en iedere plek heeft wel iets unieks"
Op elkaar vertrouwen
We lopen naar de mechanische ruimte onderin waarin Jaap en Jack alles vertellen over hoe deze tandwielen en motoren de hele brug aansturen. Wat een techniek komt hierbij kijken! Aan de manier van praten merk je dat Jaap en Jack gepassioneerd zijn over hun werk, en hun collega’s. Ze werken in ploegen van zeven collega’s. “Elke keer wissel je af met wie je werkt. En met wie je werkt maakt eigenlijk niets uit. We zijn een hecht team en hebben alles voor elkaar over. Zowel op het werk, als privé. Dat moet ook wel in dit werk. Je moet op elkaar vertrouwen en eerlijk zijn naar elkaar. Anders kan je niet veilig werken. Je moet van elkaar op aan kunnen.
Vet is je grootste vriend
Na een seintje van de veiligheidsfunctionaris dat het spoor buitendienst is, mogen we de brug op. We zetten lampen op het spoor als extra teken dat we hier aan het werk zijn. Dan mag de brug open en kan het onderhoud echt beginnen. “We controleren op roestvorming, olielekkages en doen regelmatig reparaties aan het beton”. WD40 en vet zijn je grootste vrienden waarbij de mannen met een plamuurmes de boel bijwerken. “Vaak denken mensen hoe meer vet hoe beter, maar dat is zeker niet zo. Het gaat om de juiste hoeveelheid zodat de materialen allemaal goed kunnen werken, zonder dat het verstopt raakt of stroef wordt.”
Gevoelsmensen
Omdat niet alle mechanica en installaties tot in detail op papier staan, vraagt dit werk om fingerspitzengefühl. Oftewel: tact en gevoel. “Wanneer er iets niet klopt, dan is het aan ons om dat op te merken. Een tandwiel dat niet lekker loopt, een brug die net scheef terecht komt op een oplegger, een trein die met nét teveel teveel lawaai over een overgang rijdt. Op locatie moeten we kunnen zien, horen en aanvoelen wat er nodig is. Zelfs 2 mm verschil in spoor kan al teveel geluid veroorzaken. We zijn dus eigenlijk best wel gevoelsmensen”, lacht Jaap.
Laten zien wat je in huis hebt
Onderhoud doen is niet het meest spectaculaire om te zien, maar wel ontzettend belangrijk. “Uiteindelijk doen we dit allemaal om storingen te voorkomen. En daar hoort dit werk simpelweg ook bij. Maar als we wél wat tegenkomen, dan mogen we onze gereedschapskist en bak aan kennis open.” Het mooiste om te doen? “Een brug repareren die is beschadigd door bijvoorbeeld een aanrijding met een auto. Dan moet je snel handelen, werk je samen met andere partijen en mag je laten zien wat je in huis hebt om de boel te repareren. Dat is toch wel heel gaaf.”
Unieke plekken
Jaap vertelt met een glimlach hoe het is om aan kunstwerken te werken: “Er zijn zoveel mooie plaatsen die wij bezoeken voor ons werk. Denk aan de brug in Deventer, de Veluwe of de Betuwelijn. Elke brug en iedere plek heeft wel iets unieks.” Jaap en Jack ronden het onderhoud af en de brug kan weer dicht. “Op een later moment komen we terug om aan de spoorstaven te werken, dan is dit onderhoudswerk alvast gedaan. Scheelt weer!” Inmiddels is het 04.00 uur. Tijd om naar huis te gaan.